Bugünün Ulaşım Araçları

Münakalat – Muhaberat Mevzuatı | | Ocak 6, 2011 at 2:08 pm

QinetiQ'in Zephyr modeli bu insansız hava aracı 54 saat ile yüksek irtifada en uzun havada kalma(HALE) rekoruna sahip. Karbon fiber'den yapılma toplam ağırlığı 30kg ve kanat açıklığı 18 metre olan bu ultra hafif uçak gündüzleri kanatlarını kaplayan kağıt kalınlığındaki amorf silikon güneş pillerinin ürettiği elektrik enerjisi ile geceleri ise gündüzleri doldurulan lityumsülfür şarjlı pillerinde birikmiş enerji ile uçuyor. Uzun yıllardır gerçekleştirilen araştırma geliştirmeler özel güneş pilleri, aküleri, şarjör sistemi ve otopilot elektroniği Zephyr'in 58bin feet'lik azami irtifada 54 saat süreyle uçabilme başarısını getirmiş. Denemenin gerçekleştirildiği NewMexico'da o sırada hem fırtınalar hem de aşırı yüksek sıcaklıklar sözkonusu imiş. Bu tür bir aracın potansiyel kullanım alanları yeryüzü gözlem, haberleşme röle istasyonu, sivil ve askeri güvenlik gibi ihtiyaçlar.


önceki yazı

önceki yazı


Ecotricity’nin Greenbird isimli bu aracı saatte 126,2 mil ile 26 Mart 2009'da dünya karada (tekerlekli araçla yapılan) bir hız rekorunu kırmış. .. Yakıtı nedir diyeceksiniz. Yakıtı yok. Karada hiç yakıtsız giden bir tür yelkenli gemi. Enerjisini rüzgardan alıyor ve rüzgardan aldığı hızla rüzgardan daha hızlı gidebiliyor. Motorsuz bir araç için şaşırtıcı değil mi? (Halen motorlu araçlarla kırılan kara hız rekoru 415.9 mph)



Gerçek deniz otobüsü. İçinden hiç inmeden "Adaları - Moda'ları İstanbul'un herrr taraflarını gezebileceğiniz, seyahat sırasında balık tutabileceğiniz, köprü parası vermeden, trafik sıkışıklığına karışmadan karşıdan karşıya geçebileceğiniz, bu en amfibik yolcu otobüsünün yazın üstü de açılabiliyor. Geçen yıl piyasaya çıkan bu araç İstanbul için bence ideal.



Jules Verne’in ‘80 günde devrialem’ini yerinizden kalkmadan, günde 16 kere yaşamak istiyorsanız Uluslararası Uzay İstasyonu sizin için ideal. Yere yakın (340km) olduğu için yeryüzünden çıplak gözle bile görülebilen en büyük inşaat. İlk olarak 1990da düşünülen ve ABD (NASA), Rusya (RKA), Japonya (JAXA), Kanada (CSA), Fransa (ESA), ve Brezilya (AEB) katkılarıyla 1998'den beri inşa halinde olan bu istasyonun, 2000 yılı Kasım ayından bu yana içinde insanlar oturuyor.



Bundan birkaç yıl önce Japon Tsukuba Üniversitesi Profesörü Yoshiyuki Sankai, HAL-5 isimli robotik bir giysi tasarlamıştı. Bunu (ekoiskeleti) üstünüze giyince, kaslarınızla ilgili özürlü de olsanız özürünüz kalmıyor, aksine Herkül kadar güçlü hale geliyorsunuz. Tekerlekli sandalyeye mahkum birisi bile olsanız, kalkıp çimento torbalarının üçünü beşini birden taşıyabiliyorsunuz. Üretimine 2006 yılında başlanan ve üretici firma Cyberdyne tarafından söz verildiği gibi artık seri üretimine geçilen HAL, halen Japonya’da aylık 2,200 dolar bedelle kiralanmak üzere piyasada. Sağlam insanların da kullanabildiği bu robotik giysiyi, şirket militer (şiddet amaçlı) uygulamalar için kullanmayı düşünenlere vermeyeceğini açıkladı.



XCOR'un Lynx isimli bu aracı dünyalıları uzaya taşımak için tasarlanan en özel uzay aracı. SpaceShipTwo aracına göre farklı bir konsept. Epey küçük olan bu araç ticari uzay uçuşlarının spor arabası olarak takdim ediliyor. Kendi türünün ilki olan araç sadece iki kişilik. Buna şöför ve yolcusu da diyebilirsiniz. Yeryüzünden 61 bin metre yukarıya, yani uzay denilen o yere kadar gidip, geliyorsunuz. Kerosen/sıvı oksijen karışımı bir yakıt kullanan bu araç, standart havaalanlarına da inip kalkabiliyor. Günde birkaç uçuş yapılabilir. Ancak uçuşu sadece 25 dakika sürebiliyor. Ve bu süre içinde harcadığı yakıtın bedeli (sıkı durun) en az 64,000 dolar. Yolcuya bu seyahat kaça mal olacak henüz belli değil.



Şehir içi ulaşımda kullanılabilecek ‘en hafif motorlu ulaşım aracı’. İsmi YikeBike. Ağırlığı sadece 9.8 kg. Omuz çantasıyla taşıyabiliyorsunuz. Bina içinde de kullanabilirsiniz. Eğer evden işe/okula mesafeniz 10 kmden az ise bunun üstüne oturup, hiç yorulmadan paşa paşa gidiyorsunuz. Saatte 20 km hızla sizi gideceğiniz yere ulaştırıyor. Vardığınızda katlayıp çantasına koyuyor ve fişe takıp şarj ediyorsunuz. Yarım saatte şarj olunca dönüş yoluna hazır hale geliyor. Trafik sizin için bir engel değil. Pompa masrafınz da yok. Ulaşım bedavaya geliyor. Fiyatı şimdilik biraz tuzlu (€3500 kadar), ama merak etmeyin, eğer Çinliler yaparsa fiyatı 35 Euroya kadar düşebilir.



İki tekerli otomobil. Bir zamanlar dünyanın en büyük şirketi olan General Motors (GM), günümüzde mobilet üreticisi Segway ile iki kişilik, elektrikle çalışan bir ulaşım aracı için ortak olmuş. Bir prototipi New York sokaklarında denenerek halkın beğenisine sunulan PUMA isimli araç, kent içi ve çevresi ulaşımda hayatı kolaylaştırmayı hedefliyor. 2012 yılında seri üretime geçmesi planlanan araç, lityum - iyon aküsüyle tek bir şarjla 56 kilometre seyahat edebilecek.



Çekirge gibi acayip görünüşlü bir oto yapmışlar. Uçan araba değil ‘yolda da gidebilen uçak’ olarak da tarif edilebilir. Tüm testlerden geçmiş. Yakıt sarfiyatı son derece fizibil. Benzinciden doldurduğunuz kurşunsuz benzin veya otogazla çalışıyor. 10 litre benzinle 100km gidiyor. Bir depo ile 750 km gidebiliyor. 200 kg bagaj kapasitesine sahip. Karada giderken tek tuşla uçuş konumuna getirilebilen bu aracı kullanabilmek için araba ehliyetinin yanı sıra 20 saat uçuşla bir pilot brövesi de almanız gerekmekte. Otomatik pilot ve (gerekmesin ama gerekirse hini hacette kullanmak için) iki adet paraşütü de içinde (biraz pahalı sayılır ama) böyle hepsi ceman 194 bin dolar.



Yedi tepeli ‘metroköyus’lar için benim aklımda olan ideal araç Matra MS1 Hybrid Motosiklet. Hiç pedal basmazsanız aküsü 100 km götürüyor. Günlük idman olsun diye biraz pedal basacak olursanız sizi taa fizan’a kadar götürür. Yokuş inerken veya frene bastığınızda ortaya çıkan fazla enerjiyi akülerini şarj etmekte kullanıyor. O yüzden pili şarj gerektirmeden telefonunuz kadar uzun süre çalışır.



IBM’in halen yapmakta olduğu ve bitince dünyanın en hızlı süperbilgisayarı olacak olan bu makine için 20 petaflop işlemci hızı öngörülmüş. (1 petaflop = saniyede 1 katrilyon kayar noktalı hesaplama işlemi demek) Bir aksilik olmazsa inşası 2012 yılında bitirilecek. ABD enerji bakanlığı bu makineyi nükleer patlamaları doğru simüle edebilmek için sipariş etmiş. Sequoia isimli makinenin içinde 45-nm PowerPC, mikroişlemciler kullanılıyor. Her çipte 16 mikrobilgisayar ve plaka başına 4,096 çip olacak. Yani toplam olarak 1.6 milyon IBM powerPC kullanılıyor. 16 petabayt da bellek var çiplerin içinde. (16 milyon gigabayt bellek) Kurulduğu yerde kendi başına 318 metrekareyi kaplayan 96 buzdolabı büyüklüğünde olacak. Şöyle söylenebilir. Bu makine tek başına türkiyedeki tüm bilgisayarların biraraya gelebilse olabileceğinden çok daha fazla güç ve hıza sahip. İsmi boyu 115m, çapı 7m’ye ulaşabilen ve 2200 yıla kadar yaşayabilen muhteşem Sequoia ağacından geliyor.



ARES-1 uzaya gidecek astronotlar da dahil yaklasık 25 tonluk bir yükü yeryüzünden alıp uluslararası uzay istasyonuna güvenli bir şekilde taşıyabilecek güce sahip bir uzay nakliye aracı. Bu tür araçların en son teknoloji modeli olup eski uzay mekiklerinin yerini almak üzere tasarlanmış. Deneme uçuşu NASA tarafından ilk olarak 2 ekim 2009’da gerçekleştirilmiş olan bu araç serisinin esas olarak 2014-2020 yılları arasındaki zaman diliminde görev yapması planlanıyor. 94 metre boyunda 5.5 metre çapındaki iki kademeli bu roket 1308 kilonewton itiş gücüne sahip. ARES roketlerinin 2015 yılına kadar sürecek geliştirme dönemi için harcanması planlanan bütçesi 40 milyar dolar.



E-Devlet'imiz yeni uçan gözlere kavuşmakta. Artık oturduğumuz her yer kamusallar için BBG evi gibi olacak. Bugünün araçları arasına indijenoz (Türk insanı tarafından geliştirilen) bir şeyler de koymak isterdim. Biliyorsunuz bizim en önemli ihracat sektörümüz otomotiv. Ama orada hiç öncü fikir geliştiremiyoruz. Elektrikli araçlar bile bizim otomotiv için henüz çok yeni. Öncü geliştirme çabalarını bulabileceğimiz tek alan insansız hava araçları.
Askeri bir şirket olan TAI (Türk Uzay ve Havacılık Endüstrisi)nin bu konuda özgün çalışmaları var. “Gözcü, Turna, Keklik, Şahit, Baykuş, Pelikan, Martı” v.b. isimli birçok model geliştirmişler. En ciddi olanı TSK ile sözleşmesi daha 2004’de imzalanmış olan TIHA isimli orta irtifa uzun menzilli model. Prototipleri 2011 ortalarına kadar bitecek olan bu modelin “predator”(ABD), “heron”(İsrail) gibi yabancı askeri keşif uçağı modellerini ikame etmek üzere geliştirildiği anlaşılıyor. Tamamen yerli tasarım yazılımları, otomatik iniş kalkış, yer kumanda ve görüntü işleme terminalleri var. Ancak her şeye sıfırdan başlanmış izlenimi veren bu modelin gerek maliyet, gerek etkinlik bakımından dış piyasada müşteri bulması bence oldukça güç... Sonu DEVRİM otomobili gibi olabilir.

TUSAŞ'ın ürettiği Anka, Bayraktar’ın Mini, Malazgirt ve Danişment modelleri var. Malazgirt rotorlu (helikopter tipi) bir hava aracı. VESTEL de bu iş için bugüne kadar (6-7 yıldır) 25 milyon dolar yatırım yapmış, mini ve micro modelleri var. Gerçekten başarılı olabilir. Türk Silahlı Kuvvetleri için “Karayel” adını verdiği Taktik İnsansız Hava Aracı (İHA) üretiyor. Rakibi Baykar Makina'nın da Çaldıran isimli casus uçağı var. Heriki uçağın da (yerli Heron denilen) birer numunesi 15 gün ara ile ilk denemelerinde düşmüştü. 70 kiloluk yükle 22 bin feet yüksekliğe çıkarak 20 saat uçacak olan Karayel, deniz platformlarından da fırlatılabilecek.
Rahatsız edici olan, bu konunun tamamen ‘askeri’ çerçeve içindeymiş gibi görülmesi. Silahlı kuvvetler envanterine bu tür ithal araçlardan 168 tane şimdiden girmiş. İnsansız hava araçları kullanılarak gerçekleştirilebilecek sivil uygulamalar için halen “Mevzuat müsait değil”.. Bana göre bu konunun sayısız sivil, insani ihtiyacı görebilecek uygulama alanı mevcut. Askeri olarak ise bu insansız hava araçlarının e-devlet’in bir uzantısı olup, gidip kendi vatandaşını gözetlemek ya da devlet içinde güç kazanan çetelerin birbirini gözetlemesi dışında bir uygulama alanını düşünemiyorum... Kamusal çeteler birbirini gözetlediğinde neler olacağını ise önceki telefon dinleme olaylarından biliyoruz.


sonraki yazı

Sonraki yazı

Yorum gönder

Yorum göndermek için giriş yapmalısınız.