Teleks makinesi ve Fax’ın gelişi

Münakalat – Muhaberat Mevzuatı | | Temmuz 31, 2010 at 12:29 pm

Yurtdışı muhaberat için eskiden teleks vazgeçilmez idi

80’li yılların ilk yarısında şirketlerin yurt dışı ve içiyle hızlı ticari yazışma yapabilmeleri ancak “teleks” adı verilen telefon hattına bağlı bir tür elektrikli daktilo ile mümkündü. Ancak bu makine abonelik tahsisiyle ilgili kotalar ve hava paraları nedeniyle ederinin 3-5 katına, yani çok pahalıya ve çok büyük bürokratik mücadeleden sonra edinilebilmekte idi.
önceki yazı

önceki yazı

1985 yılında faks makineleri ülkemize de ithal edilmeye başlayınca, bunun büyük ucuzluk ve kolaylık getireceğini düşündük. Ancak hemen çıkartılan mevzuat faks makinesinin normal telefon hattına bağlanmasını yasaklamakta ve “faks” hattı diye özel, ayrı bir telefon hattı için başvurulmasını gerektirmekte idi. Tabii burada da aynı iki kaygının geçerli olduğunu görüyoruz. Devletin özel yazışmaları izleme ve denetlemesinin güçleşmesi ve irat (gelir) kaydedilecek özel harçların alınamaması endişesi.

Fax (facsimile) cihazları ofislerimize girmeye başlar başlamaz kullanmayı güç ve pahalı hale getiren mevzuat da hiç gecikmeden hazır edildi.


Aynı sıralarda postanelerde de “Eurofax” adı verilen yeni bir servis hizmete konuldu. Burada da şöyle bir durum vardı;

Çekmek istediğiniz tek sayfa için önüne ve arkasına eklenen iki sayfa raporla birlikte üç sayfanın bedelini ödemeniz gerekiyor. Raporlardan ilkinde gönderenin adı, soyadı, kimlik(nüfus sureti) bilgileri, alıcı olanın adı soyadı kimlik bilgileri yer almalıydı. (Kimlik getirmeden faks gönderilemiyor). Üçüncü sayfada ise çekilen faksın neyle ilgili olduğu, ne kadar dakika sürdüğü ve kaç para alındığı bilgileri.

En komiği de bu evrakın tamamının aslının eurofax memuru tarafından arşivlenmesinin gerekmesi. Yani devlet faks çekilmesi için memura verdiğiniz özel belgenin (sıkı durunuz) ‘aslını’ postane şubesinde (önüne ve arkasına eklenen raporlarla birlikte) arşivliyor. Kıymetli evrak da olsa (maazallah) memurdan geri almanız imkânsız. Çünkü mevzuata göre memur sizin tamamen özel haberleşme belgenizin “aslını” arşivlemeye mecbur. Devlet ona bir gün “şu yıl şu gün şu saatte falanca filancanın şuraya çektiği faksı hemen bul getir” derse, bulup getirip önlerine koyabilmesi gerekir. Adının Eurofax olmasına bakmayın “Euro” bölgesindeki başka herhangi bir ülkede böyle komik bir uygulamanın olmadığını size kesinlikle söyleyebilirim.

sonraki yazı

Sonraki yazı

80’li yılların ikinci yarısında teknoloji hızla gelişip her yıl önümüze yeni yeni sivil araç ve imkânlar koymakta idi. Önce araç telefonu ve pager (beeperlar) daha sonra cep telefonları geldi. Bu arada PC’ler (personal computer= kişisel bilgisayar) çıktı. PC’ler birbirleriyle önce voice-modemlerle, daha sonra da genişbant iletişir hale geldiler. Çok kanallı renkli televizyon ve uydu yayınları ortaya çıktı.

Yorum gönder

Yorum göndermek için giriş yapmalısınız.